T E R N A A R D

MARRUM/HALLUM – Tjalling Walda (83) uit Marrum en Lucas Hemrica (84) uit Hallum stoppen na jaren als vogeltellers voor Agrarisch Collectief Waadrâne. Het werk wordt vooral lichamelijk te zwaar. Dit wil niet zeggen dat de heren straks niet meer in de velden te zien zijn. ,,Sa lang’t we de iene foet foar de oare sette kinne, gean we troch.’’

Tekst en foto: Klasina van der Werf

Als kwajongens trokken ze vroeger de weilanden al in. Na schooltijd polsstok springen, aaisykje, maar ook de nazorg. ,,Dat learde ik fan heit’’, vertelt Lucas. Tjalling voegt er aan toe dat dat de ‘grûnslach fan alles’ is. De mannen leerden elkaar begin jaren tachtig kennen via de plaatselijke vogelwacht. Sindsdien gaan ze vaak samen het veld in om vogels te tellen. ,,Mar net allinnich de greidefûgels want álle fûgels binne wichtich’’, stellen Tjalling en Lucas die een brede belangstelling hebben voor vogels. Ze bezoeken daarvoor lezingen door het hele land. Onder andere bij het natuurgebied ‘t Oogvliet, onder Marrum, inventariseren ze de vogels. De laatste vijftig jaar zagen ze de aantallen afnemen, terwijl de boerenbedrijven steeds groter en intensiever worden. ,,Dat is gjin krityk op de boeren, mar it is wol in ûntwikkeling mei wêrtroch de fûgelstân nei ûnderen giet.’’

‘In goeie natoerman kin it waar rûke’
De vogeltellers omarmen het initiatief van Agrarisch Collectief Waadrâne dan ook, waarbij boeren samenwerken met de natuur. Wel zijn ze ervan overtuigd dat de percelen van de boeren die meedoen dichter bij elkaar zouden moeten liggen. ,,Oars smyt it te min op’’, zegt Lucas. De vogeltellers constateren dat hoe meer vogels er bij elkaar zitten, hoe beter ze beschermd zijn tegen predatoren zoals roeken en zwarte kraaien. Ook grondpredatoren, zoals de vos en de steenmarter, hebben nu vrij spel. Het aantal weidevogels was volgens Tjalling en Lucas dit jaar wat minder. Mede dankzij het natte weer in het voorjaar was het broedsucces goed, veel jonge vogels werden vliegvlug. De vogeltellers stammen nog uit de tijd dat er geen Piet Paulusma was die het weer voorspelde. ,,In goeie natoerman kin it waar rûke’’, lacht Lucas. Buienrader hebben de heren niet nodig. Tjalling: ,,We kinne sels ek wol nei de loft sjen.’’

‘We skarrelje rêstich troch’
Wat er zo mooi is aan ‘skarreljen’ of ‘buorkjen’ zoals de mannen het vogel tellen noemen kunnen ze niet uitleggen. ,,Dat is in gefoelskwestje. Jo groeie deryn. Al binne der hieltyd minder jongeren ynteressearre yn fûgels. Soms hâlde se it wol in pear jier fol, mar dêrnei hâlde se der wer mei op.’’ Zelf hebben Tjalling en Lucas in de veertig jaar dat ze vogelteller en -nazorger zijn al heel wat ervaring opgedaan. Ze zijn van de generatie die echt door het veld loopt – met een papieren boekje in plaats van een app – en niet vanuit de auto aan de zijkant de vogels spot. ,,De ûndergrûn is net altyd like sljocht, dêrom stopje we no ek by Waadrâne, mar we skarrelje wol rêstich troch om de doarpen wêr’t we wenje.’’

Wintervoedselveldjes
Wat ze nooit zullen vergeten is dat ze oog in oog stonden met een monniksgier achter de zeedijk onder Ferwert. ,,Der wiene allegear ‘vogelspotters’ fjirderop dy’t him net seagen, mar wy kinne dit gebied goed’’, vertelt Lucas trots. ,,Op sa’n momint prate we net, mar fan binnen trilje we’’, zegt Tjalling. Lucas kan zich ook nog goed herinneren dat honderdduizenden vinkachtigen voorbij scheerden tijdens een excursie van de fûgelwacht Trynwâlden nei Falsterbo yn Sweden. ,,Dat lûd is my altyd bybleaun.’’ Een aanwinst voor de vogels zijn de wintervoedselveldjes, zo ontdekten de vogeltellers. Dit is een perceel of strook waar granen niet worden geoogst of ondergeploegd, maar tot ver in de winter blijven staan. Ze vormen in de herfst en winter een rijke voedselbron voor vogels. ,,Dêr profitearje foaral trekfûgels fan.’’
Tjalling (rechts op de foto) en Lucas (links) zijn inmiddels een begrip in de vogelwereld. Ze stappen op hun elektrische fiets naar hun geliefde gebied ‘t Oogvliet. Daar leunen ze over het hek en turen in de verte naar de vogels. Inventariseren voor Agrarisch Collectief Waadrâne hoeft niet meer, maar vogelvrienden blijven ze voor altijd.

De Waddenvereniging is een petitie gestart en deze kun je hier tekenen.

TERNAARD – Dorpsbelangen Ternaard vindt het geen goed idee om in het oude zorgcentrum De Spiker aan te bieden als opvanglocatie van het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers). “Wy begripe dat dizze flechtelingen út Afghanistan opfangen wurde moatte, mar it is foar it doarp en de minsken gjin goed idee.” zo vertelt voorzitter van Dorpsbelangen Ternaard Geertje Schoorstra. “By ús is ek noch net bekend foar hoelang oft it wêze sil.”

Destijds bij de verkoop van het gebouw was afgesproken om een zorgfunctie terug te krijgen. Te denken valt daarbij aan arbeidsmigranten of starters op de woningmarkt. Dorpsbelangen is niet tevreden over de huidige gang van zaken en heeft de gemeente Noardeast-Fryslân als vergunningverlener gevraagd om een toelichting.

Namens de eigenaar van het pand Nanne Rodenhuis, voert Tom Genee het overleg met het COA. Hij vertelt aan RTV NOF dat De Spiker voor zo’n 100 tot 150 statushouders plaats kan bieden. Hierdoor ontstaat weer ruimte in de asielzoekerscentra. “Dizze minsken binne al selsstannich en gjin ‘gelukszoekers.’ Ik ha ûnderfining mei it oerlizzen mei it COA, mar yn prinsipe is it no it probleem fan de gemeente.”

Meerdere gebouwen in Noord Nederland worden aangeboden en Genee doet de onderhandelingen. Naast De Spiker in Ternaard heeft hij nog een pand in Leeuwarden op het oog. Hij verwacht volgende week meer duidelijkheid over o.a. de mogelijke opvang locatie in Ternaard.

Bron: RTVNOF

WIERUM/TERNAARD – Boer Goasse Venema uit Ternaard nodigt mensen uit om zaterdagochtend 4 september tussen 10.00 en 12.00 uur zelf aardappelen te rooien op zijn land aan het einde van de Koaterhústerwei in Wierum. Tegelijkertijd wil hij bezoekers samen met Arjen Strijkstra van Van Hall Larenstein en bestuursleden van het Agrarisch Collectief Waadrâne informeren over het internationale project BEESPOKE.

Doel van het project BEESPOKE is om met nieuwe methodes en kennis de biodiversiteit te verhogen en gelijktijdig de bestuiving van voedselgewassen en plaagbestrijding door insecten met meer dan 10% te vergroten. Goasse Venema is één van de boeren van Waadrâne die zijn land beschikbaar stelt voor dit project. De familie Venema heeft dit jaar aardappelen verbouwd naast de insectenrand zodat gekeken kan worden wat de invloed van insecten is die op deze bloemen/kruidenrand afkomen. Venema is – naast hobbyboer – keurmeester bij de NAK (Nederlandse Algemene Keuringsdienst voor zaaizaad en pootgoed van landbouwgewassen). ,,Vandaar dat ik weet dat luizen op dit moment een groot probleem vormen in de aardappelteelt. We kijken nu of we de luizen op een natuurlijke manier kunnen bestrijden en wat de effecten daarvan zijn’’, legt Venema uit.

Koffie en kistjes
Samen met de andere deskundigen is hij bereid belangstellenden zaterdag meer te vertellen over het project. Agrarisch Collectief Waadrâne zorgt voor koffie en neemt voor de liefhebbers ook de mobiele vogelkijkhut mee. Voor houten kistjes wordt gezorgd, maar voor de zekerheid kunnen mensen hun eigen bakje meenemen voor de aardappelen die zij mee naar huis mogen nemen. ,, We hebben gekozen voor het aardappelras Anaïs vanwege de weinige groeidagen die het ras nodig heeft zodat, als de aardappelziekte er in komt, er al een goede opbrengst onder zit. Bovendien vinden consumenten ze lekker. De aardappelen zijn vastkokend en ook geschikt om op te bakken. En wat is er nou mooier dan dat je de ingrediënten voor je eigen maaltijd zelf van het land kunt oprapen?’’

Er zijn geen kosten verbonden aan deze excursie. Wel is het mogelijk om een vrijwillige bijdrage te geven in de daarvoor bestemde bus.

Beste Ternaarders,

Wij snappen dat het nu ineens heel dichtbij komt en dat er veel vragen zijn. Er zijn ook veel mensen die dachten dat gaswinning van de baan was door de aangenomen moties van de Tweede Kamer begin dit jaar. Het plan is helaas niet van de baan. Dat komt omdat in de moties alleen is gevraagd om met nieuwe besluiten te wachten tot de onderzoeken over de effecten van gaswinning op de Waddenzee bekend zijn. Deze rapporten zijn bekend en de resultaten ervan zijn meegewogen in de ontwerpbesluiten.

Hoe nu verder
Als Dorpsbelangen Ternaard zullen wij de ontwerpbesluiten kritisch doornemen en natuurlijk een zienswijze indienen. Ook doen wij mee aan de online informatiebijeenkomst over de ontwerpbesluiten op 14 september.

Op de website rvo.nl staan de ontwerpbesluiten en ook alle uitleg over hoe u een zienswijze in kunt dienen en kunt deelnemen aan de online informatiebijeenkomst. Via deze link komt u op de website:
https://www.rvo.nl/onderwerpen/bureau-energieprojecten/lopende-projecten/gaswinning/gaswinning-ternaard

De stukken zijn ook op papier in te zien op het gemeentehuis. Hiervoor is het maken van een afspraak nodig, vanwege de coronamaatregelen. Dat kan telefonisch op 0519 29 88 88.

Termijn indienen zienswijze
Iedereen mag een zienswijze indienen en dit kan tot en met 7 oktober 2021.

Contact met dorpsbelangen
Voor vragen over dit bericht en voor hulp bij het indienen van de zienswijze kunt u bij ons terecht. Dit kan via e-mail secretaris@ternaard.nu of telefonisch met voorzitter a.i. Geertje Schoorstra via 06 12890729 of 0519 571531.